بارداری یکی از زیباترین و در عین حال پرچالشترین دوران زندگی هر خانم است. تغییرات جسمی و هورمونی که در این دوره رخ میدهند، نهتنها روی سلامت عمومی بدن اثر میگذارند، بلکه پوست را هم بهشدت تحت تأثیر قرار میدهند. بسیاری از مادران بعد از بارداری با مشکلات پوستی جدیدی مواجه میشوند؛ از ترکهای پوستی گرفته تا لکهای قهوهای، خشکی یا حتی آکنه. در این مقاله، به بررسی 10 تغییر شایع پوست بعد از بارداری میپردازیم و در کنار آن، راهکارهای علمی و مراقبتهای لازم در دوران بارداری و پس از زایمان را مرور میکنیم.
چرا پوست در دوران بارداری و بعد از زایمان تغییر میکند؟
تغییرات پوستی ناشی از بارداری کاملاً طبیعی است و به دلیل تغییرات هورمونی (افزایش استروژن و پروژسترون)، کشش بیش از حد پوست، تغییر جریان خون و کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی به وجود میآید. بعد از زایمان هم عواملی مثل کاهش ناگهانی هورمونها، استرس مراقبت از نوزاد، کمخوابی و تغییر رژیم غذایی میتوانند این مشکلات پوستی را تشدید کنند.
10 تغییر شایع پوست بعد از بارداری و راهکارهای علمی درمان
ترکهای پوستی (Stretch Marks)
علت: کشیدگی سریع پوست در نواحی شکم، سینهها، رانها و باسن.
راهکار: استفاده مداوم از کرمها و روغنهای مرطوبکننده حاوی هیالورونیک اسید و ویتامین E، انجام ورزشهای سبک برای بهبود گردش خون و در موارد شدید، لیزر درمانی یا میکرونیدلینگ.
لکهای تیره و ملاسما
علت: افزایش هورمونها باعث تحریک ملانوسیتها (سلولهای رنگدانهساز پوست) میشود.
راهکار: استفاده منظم از ضدآفتاب، کرمهای روشنکننده ایمن پس از زایمان، و در موارد شدید، پیلینگ شیمیایی یا درمان لیزری تحت نظر پزشک.
جوش و آکنه بعد از زایمان
علت: تغییر سطح هورمونها و استرس.
راهکار: شستشوی منظم صورت با شوینده ملایم، استفاده از کرمهای ضدآکنه ایمن (حاوی اسید سالیسیلیک یا بنزوئیل پراکساید در دوز پایین) و مشاوره با متخصص پوست.
خشکی و حساسیت پوست
علت: تغییرات هورمونی و کاهش رطوبت طبیعی پوست.
راهکار: استفاده از مرطوبکنندههای ملایم و بیبو، نوشیدن آب کافی، و اجتناب از شویندههای قوی.
ریزش مو و مشکلات پوست سر
علت: افت هورمون استروژن پس از زایمان.
راهکار: ماساژ پوست سر، مصرف شامپوهای ملایم، تغذیه سرشار از پروتئین و ویتامینها.
تیرگی دور چشم
علت: بیخوابی و استرس مراقبت از نوزاد.
راهکار: خواب کافی (هرچند سخت است)، کمپرس سرد، کرمهای دور چشم حاوی کافئین یا رتینول (ایمن برای دوران شیردهی).
افتادگی پوست شکم
علت: کشش زیاد پوست و کاهش حجم بعد از زایمان.
راهکار: ورزشهای مخصوص شکم و کف لگن، استفاده از باندهای شکمی در صورت تأیید پزشک، و روشهای کلینیکی مانند رادیوفرکوئنسی.
اگزما و حساسیت پوستی
علت: تغییرات سیستم ایمنی و هورمونی.
راهکار: اجتناب از عوامل تحریککننده (صابون قوی، شویندههای شیمیایی)، استفاده از کرمهای ضدالتهاب ملایم و مرطوبکننده.
چینوچروک زودرس
علت: استرس، کمخوابی، و کاهش تولید کلاژن.
راهکار: تغذیه غنی از آنتیاکسیدان، ورزش سبک و مراقبت روزانه با کرمهای ضدچروک.
کدر شدن و ناهماهنگی رنگ پوست
علت: خستگی و تغییر هورمونها.
راهکار: روتین پوستی ملایم شامل لایهبرداری سبک، مرطوبکننده و ضدآفتاب.
مراقبت از پوست در دوران بارداری
- استفاده از کرمهای مرطوبکننده ایمن مخصوص بارداری.
- اجتناب از محصولات حاوی رتینوئیدها و هیدروکینون.
- مصرف میوهها و سبزیجات تازه غنی از ویتامین C و E.
- نوشیدن آب کافی.
- استفاده منظم از ضدآفتابهای مناسب بارداری برای جلوگیری از ملاسما.
مراقبت از پوست بعد از زایمان
- بازگشت تدریجی به روتین پوستی (پاکسازی، مرطوبسازی، ضدآفتاب).
- استفاده از محصولات تقویتی حاوی هیالورونیک اسید، نیاسینامید و ویتامین C.
- درمان لکها با روشهای ایمن (پس از مشاوره پزشک).
- ورزش سبک برای بهبود جریان خون و افزایش شفافیت پوست.
- مدیریت استرس و خواب کافی برای کاهش چینوچروک.
پیام خود را بگذارید